Ajuin en look

ALLIUMS


Alliums behoren tot de narcisfamilie, binnen het geslacht allium zijn er vele eetbare soorten.

Van de meer gangbare een- en meerderjarigen die we (of ik toch) bijna dagelijks eten zoals ajuin(Allium cepa), pijpajuin(Allium fistulosum), look (Allium sativum) en bieslook(Allium schoenoprasum) tot minder gangbare zoals chinese bieslook(Allium tuberosum), egyptische ajuin (Allium proliferum) en ook wilde planten zoals daslook(Allium ursinum) en look-zonder-look (Alliaria petiolata).


Het is interessant om naar de soortnaam (de tweede latijnse naam) te kijken, als die hetzelfde is, maar de derde naam, de varieteit is verschillende dan gaan de planten meestal veel gemeenschappelijke eigenschappen hebben. Als de soortnamen verschillend zijn dan ge je planten hebben die iets meer afwijkende eigenschappen hebben (in het algemeen).


We hebben hier op welenhoeck een aantal meerderjarige alliums:


Amerikaanse look (Allium canadense): deze plant wordt ook wel 'wilde knoflook' genoemd en is inheems in Noord-Amerika. Het heeft een sterke knoflookgeur en smaak en mooie afhangende paars-roze bloemetjes.


Chinese bieslook (Allium tuberosum): deze plant wordt ook wel 'knoflookbieslook' genoemd en is afkomstig uit Azië. Het heeft lange, platte bladeren en een milde knoflookgeur en -smaak. De bladeren zijn niet vezelig van textuur. Het wordt vaak gebruikt in de Aziatische keuken.


Duitse knoflook (Allium sativum ophioscorodon): deze plant wordt ook wel 'harde knoflook' genoemd en heeft een sterkere smaak dan de gewone knoflook. Het heeft grote, bolvormige koppen en is vaak wat moeilijker te pellen dan de gewone knoflook. Je kan ook het loof eten zoals bij bieslook.


Spiraalknoflook (Allium sativum var. ophioscorodon): deze plant lijkt sterk op de gewone knoflook, maar heeft een krullende of spiraalvormige steel en bladeren. Het heeft een iets mildere smaak dan de duitse knoflook.


Oerprei (Allium ampeloprasum): deze plant lijkt op prei maar is doorlevend en vermeerdert zich onder andere door ondergrondse nieuwe broedbolletjes te maken. Geef hem wat jaren tijd om zich te vermeerderen en dan kan je regelmatig beginnen oogsten.


Egyptische ui (Allium proliferum): deze plant heeft kleine, bolvormige ui-koppen die aan de stengels groeien. Het wordt vaak gebruikt in salades en stoofschotels en is populair vanwege zijn milde smaak en gemakkelijke teelt. Als je genoeg planten hebt staan dan kan je de broedbolletjes, die aan de stengels komen in de plaats van zaadjes, gebruiken als zaailingen om de allervroegste "pijpajuin" te kweken.


Niet van het allium geslacht, maar wel uit dezelfde familie, deze heerlijke ontdekking, De smaak is zalig, een combinatie van bieslook en pindanoten. En ze hebben een antifungale werking, dus misschien interessant voor mensen die last hebben van candida.


Bonte Kaapse look (Tulbaghia violacea 'Variegata'): deze plant heeft bonte, groene en witte bladeren en lila bloemen.


Groene Kaapse look (Tulbaghia violacea): deze plant heeft groene bladeren en lila bloemen.


Witte Kaapse look (Tulbaghia fragrans): deze plant heeft witte bloemen en smalle bladeren.


Meerderjarige alliums zaai je in de lente of in de herfst of je koopt plantjes, je kan je gekochte plantjes vermeerderen door ze te scheuren of er weer zaad van te pakken.


We kweken ook regelmatig eenjarige alliums:

Ajuin (Allium cepa):

Het gemakkelijkste is om plantajuin te kopen, dit zijn kleine ajuintjes.

Hier heb je verschillende varieteiten in, rode, gele,.... maar ook herfstajuin en zomerajuin.

Herfstajuin plant je in oktober/november en oogst je eind juni, begin juli.

Zomerajuin plant je in maart en oogst je half juli/eind juli.

Het voordeel van herfstajuin is dat je na je teelt nog late worteltjes of rode bieten kan zetten waar de ajuinen stonden, dit kan niet meer na een zomerajuin.

Het nadeel is dat ze minder lang bewaren dan zomerajuin.

Je kan ook ajuin kweken vanuit zaad, zaai ze in februari voor in de serre, plant ze uit in april/mei, oogst in augustus/september, dit is moeilijker maar ook goedkoper en ecologischer.

Oogst je ajuinen als het blad bruin wordt en omvalt, een halve tot hele dag laten drogen in de zon, invlechten en droog en koel opbergen.


Look (Allium sativum):

Koop wat biolook, haal de teentjes uiteen en steek ze om de 10cm in de grond met het poepje naar beneden.

Ezelsbruggetje: 10/10/10 10 november 10 cm uit elkaar.

De herfst is het ideale moment maar de vroege lente is ook een optie.

Oogsten half tot eind juni, als het blad bruin wordt, even (halve dag ofzo) laten drogen in de zon en koel en donker opbergen.